Schemerings stralen tegenover de zon; anti-crepuscular rays

Harry Spies fotografeerde deze fraaie schemerings-stralen, op een schitterende locatie te Patagonië (omgeving El Chaltén en El Calefate). Schemerings-stralen ontstaan als de zon achter de horizon verdwijnt (of net opkomt natuurlijk).  Dan moet het zonlicht wel enige obstakels tegenkomen waar het zonlicht nog net door heen kan priemen, zoals dikke stapelwolken. Maar flinke bergtoppen geven het zelfde effect. Je ziet zo fraaie lichtbundels.

Meestal vanuit de richting waar de zon zich moet bevinden. MAAAAR; wie goed kijkt kan de stralen soms over de hele hemel volgen tot aan de andere kant. Tot in het denkbeeldige tegenpunt van de zon. Zoals hier het geval is; de zon zit hier niet achter de horizon maar bij wijze van spreke achter je rug als je naar deze foto kijkt. De stralen komen ogenschijnlijk weer bijelkaar, wat veroorzaakt wordt door de werking van het perspectief. De fotograaf merkte dit speciale geval goed op en legde dit verschijnsel zeer duidelijk vast.

De schemeringsstralen staan ook wel bekend als 'crepuscular rays' en deze stralen die doorlopen tot aan de andere kant van de hemel als 'anti-crepescular rays'. Wat minder vleiend wellicht worden ze ook wel eens genoemd "de roze vingers", omdat ze soms door de schemering wel eens roze van tint zijn.

Fotograferen?

Wil je dit fotograferen dan moet je uiteraard even goed opletten wanneer dergelijke stralen aan de hemel verschijnen. Gebruik een gewone film (100 asa, het zal meestal nog licht genoeg zijn/worden). Gebruik een groothoeklens van 28 mm. of nog meer om zoveel mogelijk stralen 'te vangen'. Het is aardig om een reeks foto's te maken om het verloop van de lichtbundels te tonen. Neem zowel foto's richting de zon als juist naar de andere kant. Het is aardig om zo exact mogelijk de tijd en locatie te noteren, voor een leuk en treffend beeldverhaal.

Interessante achtergond-informatie over dergelijke lichtverschijnselen vind je terug in de nog immer geweldig boeiende reeks boeken van Minnaert "De Natuurkunde van het Vrije Veld". Lees er meer over onder Literatuur.

Terug naar de Weerkalender

© Auteur tekst: Stefan Jak

* Bron: Minnaert, Natuurkunde van het Vrije Veld, deel Licht en landschap, druk uit 1940

© Foto: Harry Spies

Laatse wijziging 7-12-2004