Poollicht

Poollicht (op het noordelijk halfrond ook wel "Noorderlicht" genoemd) komt in Nederland weinig voor. Op enkele dagen per jaar is er aan de noordelijke horizon een vaag neon-achtig schijnsel te zien, alleen daar waar het 's avonds echt donker is.

auroraWeerfoto.jpg (35834 bytes)

Foto: Poollicht van 6 / 7 april 2000, gefotografeerd in Deventer, belichting 15 seconden met f.2.8 en 28 mm. lens op asa 400-film. Foto: Anne Sonnenschein

Maar in sommige jaren, als de zon erg actief is, is het verschijnsel veel duidelijker. De hele hemel kan in een fraaie gloed gehuld worden en zijn er opmerkelijke vormen zichtbaar. In 2001 was de zon erg actief en is er in Nederland al op diverse dagen zeer fraai poollicht waargenomen, net als het jaar ervoor. Er kwam zeer intens en groots poollicht voor op 30/31 oktober 2003 en 21 januari 2005. Hierna was er een wat rustige periode, maar in 2024 was er weer veelvuldig poollicht, vaak ook zeer intens.

Fotograferen?

Je moet geluk hebben om het poollicht waar te nemen. Maar er zijn hulpmiddelen. Kijk bijvoorbeeld op de site van noorderlichtjagers voor meer informatie over het poollicht op aarde. Daar staan ook aankondigingen en waarschuwingen voor mogelijk poollicht in Nederland, net als ij de apps die je kan installeren op je telefoon (als via aurora allerts). Als er dan poollicht is en je wilt het fotograferen, let dan op het volgende:

Gebruik een camera met bijvoorbeeld een 24 mm. groothoeklens om een groot gedeelte van de lucht te fotograferen. Een fish-eye lens is helemaal ideaal -om zo in één keer een groot stuk van de hemel met het poollicht vast te leggen. Zoek een donkere plek op waar je geen last hebt van lantaarnpalen of andere kunstmatige lichten die de foto verpesten. Zet de camera op een stevig statief.

Analoog
Gebruik 100 of 400 asa film (liefst diafilm) en belicht tussen de 10 en 50 seconden met een diafragma op f 2.8. Omdat iedere poollichtsituatie verschillend is in lichtsterkte, is het noodzakelijk diverse belichtingstijden te proberen. Noteer daarbij tevens goed het tijdstip van waarnemen en wijze van fotograferen.

Digitaal fotograferen heeft als voordeel dat je direct de beelden kan beoordelen (en kan delen) en dat je de belichtingstijd nog kan aanpassen -check dit terwijl je foto's maakt. Anno 2025 zijn deze camera's zo goed dat je zelfs met ISO 3200 of daarboven nog wel scherpe nachtbeelden kan maken -maar ga liever richting ISO 1000 of nog lager. De kleurinstelling en mate van belichting is belangrijk, het kan al snel wat onnatuurlijk overkomen. Belicht daarom niet te lang, en stel de kleurtempertatuur in de camera in op bijvoorbeeld 3400 graden Kelvin.

Let ook goed op het warm houden van de batterijen, je staat immers toch vaak in de heldere nacht -lang- buiten en dat vinden deze camera's niet altijd leuk.

Nu maar wachten...

Dat wordt beloont!

Kijk maar eens naar de opmerkelijke fotoreportage van het zeer uitgebreide en schitterende poollicht op 30/31 van oktober 2003

Terug naar de Fototips
 
© Tekst: Stefan Jak

laatste wijziging: 24 januari 2025